Siemię lniane (nasiona lnu) to popularny dodatek w kuchni – bogaty w błonnik, kwasy omega-3 i składniki mineralne. Często stosuje się je jako zamiennik jajek w wypiekach wegańskich lub zagęstnik w zupach i sosach. Jeśli jednak nie masz go akurat pod ręką lub nie możesz go spożywać, skorzystaj z poniższych propozycji zamienników.
Nasiona chia
Nasiona chia mają podobne właściwości żelujące co siemię lniane – po kontakcie z płynem tworzą „galaretkę”, która pomaga wiązać składniki w wypiekach. Doskonale sprawdzają się jako zamiennik jajek w przepisach wegańskich: wystarczy zmieszać 1 łyżkę mielonych nasion chia z 3 łyżkami wody. Ponadto wzbogacają potrawy w błonnik, białko i kwasy omega-3. Warto pamiętać, że nasiona chia w wersji całej mogą być mniej intensywne w działaniu wiążącym niż mielone.
Skrobia kukurydziana
Skrobia kukurydziana (corn starch) pełni funkcję zagęszczacza i spulchniacza w wielu przepisach bezglutenowych. Możesz jej użyć, aby wzmocnić konsystencję ciast czy sosów, zwłaszcza jeśli zależy Ci na bezsmakowym dodatku. W przypadku wypieków, w których kluczowe jest „sklejenie” składników, dobrze jest łączyć skrobię kukurydzianą z innymi mąkami bezglutenowymi. Należy jednak pamiętać, że sama skrobia nie dostarcza tak wielu wartości odżywczych jak siemię lniane.
Jajko (dla niewegańskich przepisów)
Jeśli nie ograniczasz produktów pochodzenia zwierzęcego, klasycznym rozwiązaniem będzie po prostu użycie jajka zamiast siemienia lnianego. Jedno jajko zazwyczaj odpowiada 1 łyżce mielonego lnu rozrobionego w 3 łyżkach wody. Wypieki z dodatkiem jajek są zwykle bardziej puszyste i mają spójną strukturę. Warto jednak kontrolować proporcje płynów i ewentualnie dodać nieco mniej wody w przepisie, aby uniknąć nadmiernej wilgotności ciasta.
Mąka z babki jajowatej (psyllium husk)
Mąka (lub łuska) z babki jajowatej również ma właściwości żelujące i świetnie sprawdza się w diecie bezglutenowej. Po wymieszaniu z wodą tworzy kleistą substancję, stabilizującą ciasto i nadającą mu wilgotności. Już niewielka ilość (np. 1–2 łyżeczki) wystarczy, aby osiągnąć efekt zbliżony do siemienia lnianego. Babka jajowata jest też ceniona za korzystny wpływ na pracę jelit.
Mus bananowy
Rozgnieciony banan to nieco nietypowy, ale skuteczny zamiennik siemienia lnianego w słodkich wypiekach, zwłaszcza ciastach, muffinkach czy placuszkach. Nadaje im wilgotność i delikatnie słodkawy posmak, dzięki czemu można zredukować ilość dodanego cukru. Zazwyczaj połowa dojrzałego banana z powodzeniem zastępuje 1 łyżkę mielonego lnu z wodą. Warto jednak uważać na wyczuwalny smak banana, który nie zawsze pasuje do każdego przepisu.
Jogurt naturalny (lub roślinny)
Jogurt naturalny (krowi lub wegański, np. sojowy) może zastąpić siemię lniane w przepisach, w których kluczowe jest nadanie wilgotności ciastu czy plackom. Nie ma on co prawda tak silnych właściwości zagęszczających, ale dodaje wypiekom lekko kwaskowego posmaku i kremowej konsystencji. W przypadku diet wegańskich warto sięgać po jogurty na bazie kokosa, owsa czy soi. Należy pamiętać o dostosowaniu proporcji płynów – jogurt jest dość gęsty i może wymagać dodania odrobiny wody lub mleka.
Łuska z nasion konopi
Łuska z nasion konopi, podobnie jak łuska babki jajowatej, może „sklejać” wypieki dzięki zdolności do wiązania wody. Dodatkowo wprowadza nieco orzechowy posmak i wzbogaca potrawy w białko roślinne. Łuska z konopi sprawdza się zwłaszcza w chlebach, ciastach bezglutenowych i placuszkach, poprawiając ich strukturę. Ze względu na intensywną barwę i smak warto zacząć od niewielkiej ilości (1–2 łyżeczek) i stopniowo dostosowywać do własnych preferencji.
Źródła:
Kowalska, B. (2018). Rola błonnika w diecie bezglutenowej i jego wpływ na jakość wypieków. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 25(6), 45–53.
Sadowski, A., & Zawadka, B. (2021). Zastosowanie hydrokoloidów w bezglutenowych produktach piekarskich. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 31(3), 56–62.
Nowak, M. (2017). Wpływ dodatków białkowych i błonnikowych na właściwości technologiczne ciasta. Przegląd Piekarski i Cukierniczy, 65(8), 22–28.
Bartek Czwartek
Cześć, jestem Bartek i hobbystycznie przygotowuje dla Was wartościowe artykuły i porady związane z gotowaniem oraz szeroko rozumianą gastronomią. Moją misją jest zwiększanie świadomości użytkowników oraz poprawa ich zdolności kulinarnych w jak największym stopniu.
Asafetyda to specyficzna przyprawa o intensywnym, lekko siarkowym aromacie, szeroko stosowana w kuchni indyjskiej jako zamiennik czosnku i cebuli. W s…
