Masło klarowane (ghee) jest popularnym tłuszczem kulinarnym cenionym za wysoki punkt dymienia oraz głęboki, maślany smak. Zawiera minimalną ilość białek mleka i wody, co sprawia, że doskonale nadaje się do smażenia w wysokich temperaturach i pozwala dłużej zachować aromat potraw.
Oliwa z oliwek
Oliwa z oliwek, zwłaszcza w wersji rafinowanej (tzw. oliwa z wytłoków lub typu „pure”), to uniwersalny zamiennik dzięki stosunkowo wysokiej stabilności termicznej. Ma wyraźny smak, który dobrze komponuje się z potrawami kuchni śródziemnomorskiej, ale też nada charakteru daniom inspirowanym innymi regionami świata. Jej punkt dymienia jest niższy niż w masła klarowanego, lecz wystarczający do większości zastosowań w kuchni. Wersja ekstra dziewicza (extra virgin) jest bardziej aromatyczna, ale lepiej sprawdza się na zimno lub do krótkiego podsmażania.
Olej kokosowy rafinowany
Olej kokosowy (zwłaszcza rafinowany) ma wysoki punkt dymienia i neutralniejszy smak niż odmiana nierafinowana. Dzięki temu nadaje się do smażenia w wyższych temperaturach, a przy tym nadaje potrawom delikatną, lekko kokosową nutę (w przypadku oleju nierafinowanego będzie ona bardziej wyczuwalna). Zawiera głównie nasycone kwasy tłuszczowe, co czyni go trwałym i odpornym na jełczenie. Warto jednak pamiętać o umiarze ze względu na wysoką zawartość tych kwasów tłuszczowych.
Olej rzepakowy
Olej rzepakowy należy do najpopularniejszych i najbardziej uniwersalnych olejów dostępnych w Polsce. Charakteryzuje się dość wysokim punktem dymienia oraz neutralnym smakiem, co pozwala używać go do smażenia, pieczenia i gotowania. Dodatkowo ma korzystny stosunek kwasów tłuszczowych omega-3 do omega-6, co sprawia, że bywa polecany jako zdrowsza alternatywa w codziennej kuchni. Nadaje się zarówno do dań wytrawnych, jak i do deserów, gdzie nie chcemy zdominować smaku innymi aromatami.
Olej z awokado
Olej z awokado wyróżnia się bardzo wysokim punktem dymienia (nawet powyżej 250°C), co sprawia, że świetnie zastępuje masło klarowane w potrawach wymagających intensywnego smażenia. Ma delikatny, lekko orzechowy smak i zawiera sporo jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, co jest korzystne dla zdrowia sercowo-naczyniowego. Ze względu na wyższą cenę może nie być najbardziej ekonomicznym wyborem, ale doskonale sprawdza się w sytuacjach, gdy potrzebujemy wysokiej odporności na temperaturę. Dodatkowo nada potrawom subtelnej kremowości.
Smalec
Smalec, choć kojarzy się przede wszystkim z tradycyjną kuchnią, może być użyteczny jako zamiennik masła klarowanego ze względu na wysoki punkt dymienia i stabilność termiczną. Ma wyrazisty smak, co może być zaletą w niektórych daniach (np. kuchni regionalnej), ale niekoniecznie sprawdzi się w potrawach delikatnych lub słodkich. Zawiera głównie nasycone kwasy tłuszczowe, dlatego przy częstym użyciu warto mieć na uwadze ogólną dietę. W wielu przepisach smalec pozwoli na uzyskanie chrupiącej struktury i głębokiego smaku.
Margaryna roślinna do smażenia
Specjalne margaryny roślinne (często z dopiskiem „do smażenia” lub „do pieczenia”) zawierają mniej wody niż klasyczne margaryny stołowe, dzięki czemu lepiej radzą sobie w wyższych temperaturach. W porównaniu do masła klarowanego cechują się bardziej neutralnym smakiem, co może być zaletą w potrawach, które nie wymagają maślanego aromatu. Zwracaj uwagę na skład – najlepiej wybierać margaryny pozbawione tłuszczów trans. Choć nie osiągają tak wysokiego punktu dymienia jak ghee, w codziennych zastosowaniach bywają wystarczające.
Masło roślinne typu wegańskiego
Wegańskie masło roślinne to alternatywa dla osób unikających produktów odzwierzęcych. Wytwarzane bywa z tłuszczów roślinnych, takich jak olej kokosowy, shea czy rzepakowy, które utwardza się w taki sposób, aby konsystencją przypominały tradycyjne masło. Zwykle ma nieco niższy punkt dymienia niż masło klarowane, więc przy intensywnym smażeniu należy uważać, by go nie przegrzać. Stanowi jednak dobrą opcję w diecie wegańskiej lub przy nietolerancji laktozy.
Bartek Czwartek
Cześć, jestem Bartek i hobbystycznie przygotowuje dla Was wartościowe artykuły i porady związane z gotowaniem oraz szeroko rozumianą gastronomią. Moją misją jest zwiększanie świadomości użytkowników oraz poprawa ich zdolności kulinarnych w jak największym stopniu.
Asafetyda to specyficzna przyprawa o intensywnym, lekko siarkowym aromacie, szeroko stosowana w kuchni indyjskiej jako zamiennik czosnku i cebuli. W s…
